Η Διεθνής Επιτροπή για την Κλινική Χρήση της Επεξεργασίας Γονιδιώματος Ανθρώπινης Βλαστικής Σειράς δημιουργήθηκε για να εξετάσει τις εφαρμογές της κληρονομικής επεξεργασίας ανθρώπινου γονιδιώματος (HHGE) στους ανθρώπους και να καταλήξει σε συναίνεση σχετικά με τη μετάφραση από εργαστηριακή έρευνα στις κλινικές χρήσεις.

Μετά από εκτενή αναθεώρηση, η επιτροπή δημοσίευσε τώρα μια έκθεση, με την οποία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι προς το παρόν, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ανθρώπινα έμβρυα ή γαμέτες των οποίων τα γονιδιώματα έχουν τροποποιηθεί για να διαπιστωθεί εγκυμοσύνη.

"Αποδείχθηκε πολύ ξεκάθαρα ότι η επιστήμη δεν είναι έτοιμη για κλινική εφαρμογή, στην πραγματικότητα είναι πολύ μακριά από αυτήν", δήλωσε στον Guardian ο καθηγητής Richard Lifton, συμπρόεδρος της επιτροπής. «Υπάρχουν πολλά κενά που πρέπει να αντιμετωπιστούν προτού πιστέψουμε ότι θα ήταν λογικό να προχωρήσουμε με οποιαδήποτε κλινική προσπάθεια».

Η 18μελής Επιτροπή διοργανώθηκε από την Εθνική Ακαδημία Ιατρικής των ΗΠΑ, την Εθνική Ακαδημία Επιστημών των ΗΠΑ και τη Βασιλική Εταιρεία του Ηνωμένου Βασιλείου, ως απάντηση στα γενετικά επεξεργασμένα δίδυμα κορίτσια που γεννήθηκαν στην Κίνα το 2018. Στην αμφιλεγόμενη δουλειά του, ο τώρα φυλακισμένος Δρ He Jiankui χρησιμοποίησε το CRISPR για να επεξεργαστεί τα γονιδιώματα των ανθρώπινων εμβρύων και στη συνέχεια χρησιμοποίησε αυτά τα έμβρυα για εμφύτευση, σε μια προσπάθεια να καταστήσει τα παιδιά που προέκυψαν ανθεκτικά στον HIV.

Εξετάζοντας την διαθέσιμη επιστήμη, η έκθεση παρέχει συμβουλές για το πώς, στο μέλλον, η επεξεργασία γονιδιώματος θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί με ασφάλεια σε ανθρώπινα έμβρυα. Οι συγγραφείς παρείχαν μια «υπεύθυνη κλινική μεταφραστική πορεία» με σχόλια σχετικά με το σκεπτικό να δικαιολογήσουν το HHGE, εστιάζοντας στην πρόληψη σοβαρών ασθενειών που μειώνουν τη ζωή, τα οποία προκαλούνται από μεμονωμένα κληρονομικά γονίδια.

Οι συγγραφείς παροτρύνουν επίσης τις χώρες να πραγματοποιήσουν «εκτεταμένο κοινωνικό διάλογο» πριν επιτρέψουν την επεξεργασία γονιδιώματος βλαστικής σειράς στην κλινική και να μελετήσουν προσεκτικά τυχόν επεξεργασμένα έμβρυα τόσο πριν όσο και μετά την εμφύτευση. Επιπλέον, η Επιτροπή συνιστά τη δημιουργία μιας διεθνούς επιστημονικής συμβουλευτικής ομάδας. Αυτή η ομάδα θα συνέχιζε την επιτήρηση των σχετικών τεχνολογιών και προτάσεων και θα επέτρεπε στους επαγγελματίες να κάνουν ανώνυμες αναφορές για τυχόν μυστικές ή κατά τα άλλα αμφισβητήσιμες χρήσεις του HHGE.

«Εάν πρόκειται να δημιουργήσετε ανθρώπους, πρέπει να ξέρετε ότι μπορείτε να κάνετε αξιόπιστα τις αλλαγές που σκοπεύετε. Εάν δεν μπορείτε να το κάνετε αξιόπιστα, χωρίς να εισαγάγετε εκτός στόχου αλλαγές, δεν θα πρέπει να προχωράτε», είπε ο καθηγητής Lifton.

Τα σχόλια σχετικά με την έκθεση περιελάμβαναν έπαινο και κριτική, με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι οι συστάσεις της Επιτροπής ενδέχεται να είναι πολύ αυστηρές και να υπερβαίνουν το αρχικό πεδίο εφαρμογής της Επιτροπής.

«Τα κριτήρια που ορίζει η έκθεση, για την πρώτη αποδεκτή κλινική χρήση της επεξεργασίας γονιδιώματος βλαστικής σειράς στον άνθρωπο, είναι πολύ στενά», σχολίασε η Sarah Norcross, διευθύντρια του Progress Educational Trust, της φιλανθρωπικής οργάνωσης που δημοσιεύει το BioNews. Επιπλέον, η έκθεση ξεπερνά την επιστημονική της αρμοδιότητα. Μεγάλο μέρος της έκθεσης - συμπεριλαμβανομένου του ενός τρίτου των συστάσεων της - αφορά τη διακυβέρνηση, η οποία αποτελεί το επίκεντρο ενός ξεχωριστού προγράμματος επεξεργασίας γονιδιώματος από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Πηγή: BioNews

Νίκη Νικάκη – StagiaireEEB