Secret Science: A century of Poison Warfare and Human Experiments

Secret Science: A century of Poison Warfare and Human Experiments. Ulf Schmidt. Oxford University Press, 2015. σελ. 672

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, διάφορες αποκαλύψεις ότι πολλοί άνδρες υπηρετούντες στις ένοπλες δυνάμεις είχαν εξαναγκαστεί να συμμετάσχουν σε δοκιμές τοξικών παραγόντων σε επιχειρήσεις υψηλής μυστικότητας των συμμαχικών δυνάμεων καθ΄ όλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα, ανασύρονται με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Στη Μεγάλη Βρετανία, συνολικά πάνω από 21.000 στρατιώτες μετείχαν σε μυστικά πειράματα από το 1939 έως το 1989. Ορισμένοι θυμούνται αυτή την εμπειρία τους ως ακίνδυνη, εντούτοις υπάρχουν και κάποιοι που τη βίωσαν ως κάθε άλλο παρά ευχάριστη, ενδεχομένως και επίπονη και σε μεμονωμένες περιπτώσεις θανατηφόρα. Η μυστική επιστήμη συμπορεύτηκε με την ιστορία της έρευνας των χημικών και βιολογικών όπλων από τις πρώην συμμαχικές δυνάμεις και ιδίως τη Βρετανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά. Με αυτόν τον τρόπο καταγράφηκαν οι τάσεις της πολεμικής τέχνης από την αρχική ανάπτυξή της σε απάντηση προς τη χρήση από τη Γερμανία χημικών όπλων κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και τις κατοπινές προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας να απαγορευτούν τα όπλα αυτού του τύπου μια για πάντα. Αναρωτιέται, λοιπόν, κανείς αν οι δοκιμές των Ενόπλων και συγκεκριμένα του βρετανικού στρατού υπήρξαν ηθικές, ασφαλείς και δικαιολογημένες σε σχέση με τις επικρατούσες συνθήκες και αξίες της εποχής. Στόχος των στρατιωτικών ομάδων, απαρτιζόμενων από στρατιωτικούς αξιωματούχους, επιστήμονες και ειδικούς δημοσίους υπαλλήλους, για χημικό και βιολογικό οπλισμό, που εξηγεί τη σύνθετη δυναμική στις άκρως μυστικές στρατιωτικές επιχειρήσεις, υπήρξε η στρατηγική της δημιουργίας και αναγνώρισης ενός αέναου κύκλου φημών για κινδύνους της εθνικής ασφάλειας προς αιτιολόγηση των τεράστιων πηγών της πειραματικής έρευνας σε θανατηφόρους παράγοντες. Το βιβλίο προσφέρει μια αποστασιοποιημένη ανάλυση των συμβολών των ανδρών των ενόπλων δυνάμεων, των επιστημόνων και των δημοσίων υπαλλήλων στη στρατιωτική έρευνα στη Βρετανία και αλλού, όχι ως παθητικά, αβοήθητα θύματα χωρίς φωνή, ως εργαστηριακοί διεκπεραιωτές χωρίς συνείδηση, αλλά ως υποκείμενα της ιστορίας και της ίδιας τους της τύχης.

 

Δανάη Κουτσοπούλου -Stagiaire EEB