The Myth of the Moral Brain, The Limits of Moral Enhancement

The Myth of the Moral Brain, The Limits of Moral Enhancement. Harris Wiseman. The MIT Press 2016. σελ. 352. 

Το βιβλίο του Harris Wiseman, ο οποίος είναι Ερευνητικός Συνεργάτης στο Ινστιτούτο Εκπαίδευσης και Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου, υποστηρίζει ότι η ηθική λειτουργία είναι ασύγκριτα πολύπλοκη, και επηρεάζεται από τη βιολογία, αλλά δεν καθορίζεται από αυτή. Καθ 'όλη τη διάρκεια της ιστορίας, η ανθρωπότητα έχει θεωρηθεί ότι χρειάζεται βελτίωση, και πιο συγκεκριμένα ηθική βελτίωση. Σήμερα, τα εργαστηριακά ευρήματα ισχυρίζονται ότι προσφέρουν πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος «πράττει» την ηθική, και ακόμη υποδηλώνουν ότι είναι δυνατό να γίνουν οι άνθρωποι πιο ηθικοί, χειριζόμενοι τη βιολογία τους. Μπορεί αυτή η «ηθική βιολογική βελτίωση» - μέσα από τη χρήση τεχνολογικών ή φαρμακευτικών μέσων για την τόνωση της επιθυμητής ηθικής και την άρνηση των προβλημάτων (που επηρεάζουν αρνητικά την ηθική) - να επιφέρει μια ηθικά βελτιωμένη ανθρωπότητα; Σύμφωνα με τον Wiseman, η ηθική λειτουργία είναι εξαιρετικά περίπλοκη και δεν καθορίζεται από τη βιολογία. Η ηθική, αναφέρει, δεν μπορεί να κατασκευαστεί, καθώς δεν υπάρχει κάτι που να αποτελεί έναν «ηθικό εγκέφαλο». Ο Wiseman υιοθετεί μια διεπιστημονική προσέγγιση, αντλώντας ιδέες από τη φιλοσοφία, τη βιολογία, τη θεολογία αλλά και τη κλινική ψυχολογία. Αναπτύσσει φιλοσοφικές λογικές και αιτιολογίες για την ενίσχυση της ηθικής, και τις πρακτικές πραγματικότητες που αντιμετωπίζουν. Υποστηρίζοντας ότι η ηθική περιλαμβάνει πολλά αλληλεπιδρώντα στοιχεία, ο Wiseman προτείνει μια ολοκληρωμένη βιοψυχο-κοινωνική προσέγγιση, για την εξέταση της ηθικής ενίσχυσης. Μια τέτοια προσέγγιση θα έδειχνε ότι, λόγω του αριθμού τους, οι κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι πιο σημαντικοί για τη διαμόρφωση της ηθικής λειτουργίας από τους νευροβιολογικούς παράγοντες, με τους οποίους συνυπάρχουν. Όπως αναφέρουν και κριτικές: «Ο Wiseman απεικονίζει τη βιοηθική στα καλύτερά της - μια προσεκτική ανάλυση των φιλοσοφικών θεμάτων σε συνδυασμό με τη καλή κατανόηση της σχετικής επιστήμης και τις πιθανές κλινικές εφαρμογές μιας τέτοιας εργασίας, ακόμη και με μια εισβολή σε συναφή θεολογικά ζητήματα. Αυτή είναι η πρώτη προσπάθεια αξιολόγησης της ηθικής ενίσχυσης μέσω της συστηματικής ανάλυσης των πολλών εννοιολογικών ζητημάτων, έχοντας κατά νου κάποιους πρακτικούς περιορισμούς σχετικά με το τι πραγματικά μπορούμε να κάνουμε με τη βιοτεχνολογία» (William P. Kabasenche, Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας, στο Πανεπιστήμιο της Washington).

 

 

Σοφία Ράγια – Stagiaire ΕΒΒ